قهوه و مغز ؛ مفید یا مضر ؟!

قهوه یک نوشیدنی بسیار محبوب است. در گذشته به طور ناعادلانه قهوه در حاشیه بود اما در واقع بسیار سودمند است. در حقیقت یک منبع اصلی برای آنتی اکسیدان ها در رژیم غربی است. (1 و 2 ) همچنین قهوه با بسیاری از خواص سلامتی شامل کاهش خطر دیابت نوع 2 و بیماری های کبد در ارتباط است. ( 3و4) اما آیا قهوه برای مغز هم مفید هست ؟

اجزا فعال در قهوه :

قهوه به طور شگفت انگیزی یک نوشیدنی سالم است که با آسیب ناشی از رادیکال های آزاد مبارزه می کند.

در اینجا به چند جز فعال آن می پردازیم (5) :

کافئین : کافئین ، عنصر فعال اصلی در قهوه، باعث تحریک سیستم عصبی مرکزی می شود. کافئین رایج ترین ماده روانگردان مورد مصرف در سراسر جهان است.(6)

کافستول و کاهوئول : مقادیر بالایی از این ترکیبات در قهوه فیلتر نشده و در روغن طبیعی قهوه یافت شده است که ممکن است برای کبد و محافظت در برابر سرطان مفید باشد، اما مصرف زیاد ممکن است LDL- کلسترول را بالا ببرد.( 9،10،11 )

تریگونلین : این ترکیب آلکالوئید ناپایدار در حرارت بالا و در طول بو دادن اشکال اسید نیکوتینیک، به عنوان نیاسین (ویتامین B3) شناخته شده است. تریگونلین نیز ممکن است با مهار رشد باکتری ها به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.(12)

به هر حال این اجزا در انواع مختلف قهوه می تواند متفاوت باشد.

این اجزا به فاکتورهای مختلفی مانند نوع دانه قهوه ، نحوه پخت قهوه و میزان مصرف شما ، ارنباط دارد.(13 و 14 )

قهوه چگونه بر مغز اثر می گذارد؟

قهوه از راه های متنوعی بر سیستم عصبی مرکزی اقر می گذارد. با این حال، این اثرات عمدتا ناشی از تعامل کافئین با گیرنده های آدنوزین است. (15) آدنوزین یک انتقال دهنده عصبی است که سبب ایجاد خواب می شود. نورون های مغز دارای گیرنده های خاصی برای اتصال آدنوزین هستند. به هنگام اتصال آن ، فعال شدن نورون ها کاهش یافته و این سبب تقلیل فعالیت عصبی می شود. آدنوزین به طور معمول در طول روز ساخته شده و در نهایت سبب کسالت هنگام رفتن به خوابمی شود. (16 و 17 )

کافئین و آدنوزین ساختار سلولی مشابه داشته و هنگامی که کافئین در مغز حضور داشته باشد برای اتصال به گیرنده ها با آدنوزین رقابت می کند. کافئین سبب تحریک سیستم عصبی مرکزی شده و شما را هوشیار نگه می دارد.

چگونگی افزایش عملکرد مغز:

مطالعات نشان داده اند که کافئین می تواند عملکرد مغز در کوتاه مدت (18) افزایش دهد.این عمدتا به دلیل بلوک اتصال آدنوزین به گیرنده های خود می باشد.اما کافئین با افزایش آزادسازی دیگر انتقال دهنده های عصبی، از جمله نورآدرنالین، دوپامین و سروتونین (19) سبب تحریک سیستم عصبی مرکزی می شود.کافئین ممکن است جنبه های مختلف عملکرد مغز، از جمله موارد زیر را بهبود بخشد (18، 20، 21): حالت ، زمان عکس العمل ، چالاکی ، توجه ، یادگیری ، عملکرد کلی ذهن .

می شود گفت، شما ممکن است تحمل به کافئین را در طول زمان توسعه دهید. این به این معنی شما نیاز به مصرف قهوه بیشتر از قبل برای دریافت اثرات مشابه نیاز دارید (22)

کافئین و حافظه :

قهوه و کافئین ممکن است بر حافظه تاثیر بگذارند اما تحقیقات در این زمینه پیچیده است. بعضی مطالعات یافته اند که کافئین ممکن است سبب افزایش حافظه کوتاه مدت شود.(23) مطالعات دیگر هیچ اثری بر حافظه یافت نکردند یا عملکرد تخریبی بر وظایف حافظه را یافت کردند(24و25و26). محققین هنوز بر اثر کافئین بر حافظه بلند مدت بحث دارند. (27)

نوشته و ترجمه : ناصر دهقانی

منابع :

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14506489

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14988447

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24150256

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26806124

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24967266/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20492310/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18035001

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22072103

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12067578/

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17590492